آجرهای نسوز در واقع نوعی چینی هستند که از خاک های نسوز تهیه میشود. چینی، نوعی سرامیک مرغوب است که دارای ساختاری ظریف تر و متراکم تر از سفال است. دمای پخت آجرهای نسوز، حدود 1500 درجه سانتیگراد میباشد.
کاربردهای آجرهای نسوز
از آجرهای نسوز بدلیل مقاومت حرارتی بالا، در پوشش درونی کورههای صنعتی استفاده میشود. آجرهای نسوز انواع مختلفی دارد. باتوجه به نوع ماده استفاده شده در ترکیبات آنها، گسترههای مختلفی را تحمل میکنند. تا دهه 1960 از کربن و خاک نسوز برای پوشش کورهها استفاده میشد، اما امروزه با ساخت انواع آجرهای نسوز از آنها در پوشش داخلی کوره استفاده میشود.
آجرهای سیلیسی PDF چاپ
قسمت عمده این آجرها را خاکهای سیلیسی که به کوارتزیت معروف است تشکیل میدهد. کوارتزیت شامل 95% SiO2 و به مقدار جزئی Al2O3 ، Fe2O3 ، TiO2 ، K2O و Na2O میباشد. از این آجرها در گذشته برای پوشش جدار درونی کورههای فولاد سازی استفاده میشد، ولی بدلیل رسانایی گرمایی زیاد در نفوذ ناپذیری در مقابل گازها، امروزه بیشتر برای پوشش جدار درونی کورههای تولید خمیر شیشه در کارخانههای شیشه سازی، کورههای کک سازی گازسوز و کورههای سرامیک سازی استفاده میشود.
آجرهای آلومینیومی PDF چاپ
این آجرها، دارای درصد بالایی از آلومین ( Al2O3) میباشند. آنها را از مخلوط کائولن، بوکسیت و کروندوم که بیش ار 70% آلومین دارد، تهیه میکنند. دمای پخت این آجرها در حدود 1200 تا 1800 درجه سانتیگراد میباشد. آجرهای نسوز آلومینیومی برای پوشش جداره درونی کورههای ذوب فولاد مصرف میشوند. در مقابل مواد قلیایی مقاومند، بنابراین از آنها برای پوشش جداره درونی کورههای سیمان سازی و شیشهسازی هم استفاده میشود.
آجرهای نسوز قلیایی PDF چاپ
این آجرها شامل اکسید منیزیم (MgO) و SiO2 به فرمول 2MgO SiO2 میباشند. برای تهیه اکسید منیزیم ، کربنات منیزیم طبیعی (ماگنزیت) یا دولومیت را در دمای بین 550 درجه سانتیگراد تا 1800درجه سانتیگراد حرارت میدهند. اضافه کردن مقداری Cr2O3 ( اکسید کروم III ) یا Fe2O3 ( اکسید آهن III ) به مخلوط MgO و SiO2 باعث افزایش مقاومت گرمایی آجرهای نسوز قلیایی میشود. از این آجرها برای پوشش جدار درونی کورههای باز در فولادسازی ، کورههای دوار در کارخانههای سیمان سازی و در قسمتهای بالای کورههای ذوب شیشه و صنایع فلزات غیرآهنی ، استفاده میشود.
آجرهای نسوز ویژه PDF چاپ
این آجرها نوع خاصی از آجرهای نسوز هستند و در صنعت برای منظورهای ویژهای کاربرد دارند. این آجرها از ترکیبات فلزات واسطه میشوند. متداولترین آجرهای این گروه عبارتند از:
آجر زیرکونیوم
این آجر از سولفات زیرکونیوم طبیعی با افزودن مقدار کمی آلومین به کوارتز تهیه میشود. بیشترین کاربرد آن در ساختن کوره ذوب آلومینیوم ، کوره مخزن شیشه مذاب و کورههای دارای دمای بالا میباشد. همچنین از ذوب سولفات زیرکونیوم با آهک ناخالصی آن به همراه سیلیکات کلسیم جدا میشود و میتوان ZrO2 (اکسید زیرکونیوم) خالص بدست آورد. با افزودن مقدار 5 درصد وزنی از MgO یا CaO ، بلورهای مکعبی آن تشکیل میشود. ZrO2 مقاومت گرمایی بالایی دارد، بهمین دلیل از آن در ساختن بوتههای ذوب فلز در صنایع ذوب فولاد و در راکتورهای اتمی به عنوان بازتاب دهتده نوترون استفاده میشود.
آجر اکسید کروم - کوروندوم
این آجرها دارای 5 تا 10 درصد اکسید کروم I , II و 90 تا 95 اکسید آلومینیوم (Al2O3) هستند و در مقابل مواد قلیایی مقاوم هستند. از این نوع آجر برای ساختن بخش درونی کوره بلند ذوب آهن استفاده میشود.
آجرهای اکسید کروم
دارای 95 درصد Cr2O3 میباشد. برای تهیه آن از Cr2O3 سنتزی استفاده میشود. این نوع آجر در ساختن کوره ذوب خمیر شیشه مخزن در صنعت شیشهسازی مصرف دارند.